---

سابقه و هدف: آموزش همسان به همسان می تواند روش آموزشی مفیدی در آموزش مهارتهای بالینی باشد. در این روش دانشجویان به صورت همزمان هم نقش معلم و هم نقش فراگیر را به عهده می گیرند و در امر یادگیری به یکدیگر کمک می کنند. این شیوه روش مفیدی جهت آماده کردن دانشجویان جهت اجرای نقشهای آتی می باشد. از آنجا که این روش در جهت یادگیری دانشجویان پرستاری در ترمهای اولیه ورود به دانشگاه کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش همسان به همسان بر میزان یادگیری دانشجویان پرستاری در مرکز مهارتهای بالینی انجام شده است. مواد و روشها: در مطالعه نیمه تجربی حاضر ۷۳ نفر از دانشجویان پرستاری به صورت تصادفی به دو گروه کنترل (۳۶ دانشجو) و گروه مداخله (۳۷ دانشجو) اختصاص یافتند (ورودی نیم سال متفاوت). دانشجویان ترم ۵ و ۶ به عنوان اموزش دهنده همسان بودند. هر دو گروه توسط عضو هیات علمی آموزش دیدند. گروه مداخله پروسیجرها را توسط دانشجویان راهنما و گروه کنترل با حضور مربی تمرین کرده و رفع اشکال نمودند. ارزشیابی توسط عضو هیات علمی بی اطلاع از گروه و توسط یک چک لیست ۲۰ نمره ای یکسان صورت گرفت. جهت بررسی روایی از روش روایی محتوی و جهت پایایی ارزیابی ها از روش توافق بین مشاهده گرها با میزان ۷۹/۰=r استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی ۷۳ شرکت کننده که کلا مونث بودند ۲۸/۱۸ سال، با حداقل ۱۸ سال و حداکثر ۲۱ سال، بود. میانگین سنی گروه کنترل ۲۹/۱۸ سال و میانگین سنی گروه مداخله ۲۷/۱۸ سال بود. اختلاف سنی دو گروه از نظر آماری معنی دار نبود (۲۴/۰p=). بررسی نتایج نشان داد میانگین نمره در گروه تجربی ۹۱/۲±۷۸/۱۵و در گروه کنترل ۴۸/۳±۳۷/۱۵ بود آزمون تی مستقل تفاوت معنی داری را بین دو گروه نشان نداد (۵۹/۰p=). نتیجه گیری: نمره مهارتهای عملی دانشجویانی که از روش آموزش همسان به همسان استفاده کرده بودند. مشابه گروه کنترل بود که نشان می دهد این شیوه می تواند مانند آموزش توسط مدرسین موثر باشد. بنابراین پیشنهاد می شود در آموزش دانشجویان پرستاری در مرکز مهارتهای بالینی از دانشجویان ترم بالاتر به عنوان همتا در یادگیری در گروههای کوچک استفاده شود.

---

سابقه و هدف: ارزیابی جزء لاینفک برنامه های آموزشی محسوب می شود و بی تردید انجام ارزیابی مناسب می تواند باعث ارتقای سطح کیفی آموزش شود. هدف این مطالعه، بررسی وضعیت ارزیابی دروس نظری و عملی از دیدگاه دانشجویان می باشد. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی، مقطعی بر روی ۵۶ دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام گرفت. پرسشنامه ای در دو قسمت بخشی شامل ۵ سوال چند گزینه ای و بخش دیگر شامل جدولی مربوط به نحوه ارزیابی دانشجویان (۱۱ مورد ارزیابی نظری و ۴ مورد ارزیابی عملی) بود که هر مورد امتیاز صفر تا ۴ دریافت می کرد. وضعیت کلی ارزیابی در دانشکده و به تفکیک دروس مختلف تقسیم بندی و محاسبه شده و اطلاعات با کمک نرم افزار SPSS ۱۷ و تست آماری Mann-Whitney مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: ارزیابی در دانشکده، متوسط اعلام شد، که این مورد ارتباطی با سن، جنس، سال ورودی، معدل و سهمیه ورودی دانشجویان نداشت (۰۸۶/۰=p). تمامی گروهها امتیاز متوسط را کسب کردند، به جز گروه پروتز که امتیاز نامطلوب را کسب کرد (۳۴۳/۰=p). در بررسی وضعیت دروس نظری، تمامی بخشها امتیاز متوسط را کسب کردند. در بررسی وضعیت عملی، بخش جامعه نگر امتیاز مطلوب (۰۰۱/۰=p)، بخشهای پروتز (۹۸۷/۰=p)، پریودنتولوژی (۰۵۸/۰=p) و جراحی (۴۹۲/۰=p) امتیاز نامطلوب و سایر بخشها امتیاز متوسط کسب کردند. نتیجه گیری: با توجه به نظر دانشجویان که وضعیت ارزیابی را به کلی متوسط اعلام کردند، میتوان اینگونه نتیجه گرفت که روش های ارزیابی دروس نظری و عملی در دانشکده دندانپزشکی نیاز به بازنگری اساسی دارد.

---

سابقه و هدف: برنامه ریزان آموزش پرستاری، اصلی ترین بخش در آموزش پرستاری را آموزش بالینی می دانند و معتقدند که دانشجویان پرستاری می توانند دانش نظری خود را با انجام کار در محیط کارآموزی توسعه بخشند. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت آموزش بالینی از دیدگاه دانشجویان دانشکده های پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شده است. مواد و روشها: این پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی است که درنیم سال اول سال تحصیلی ۹۰-۸۹ بر روی ۱۵۰ دانشجوی سال آخر پرستاری در دانشکده های پرستاری ومامایی بابل، آمل و رامسر که به صورت سرشماری انتخاب شده بودند انجام گردید. سپس، پرسشنامه های وضعیت آموزش بالینی جهت تکمیل در اختیار آنان قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات با استفاده از spss نسخه۱۶ مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: دانشجویان حیطه های اهداف آموزشی (۶۱/۴±۹۴/۲۵) و عملکرد مربیان (۶۳/۳±۶۲/۲۱) را خوب، محیط بالینی (۵۸/۲±۲۲/۹) و برخورد با دانشجویان در محیط بالین (۵۷/۲±۲۳/۹) و حیطه های نظارت و ارزشیابی (۱۵/۲±۲۶/۸) و وضعیت کلی آموزش بالینی (۸۷/۱۲±۳۲/۷۴) را، متوسط ارزیابی کردند. بین دیدگاه دانشجویان درمورد وضعیت آموزش بالینی با متغیرهای سن، محل سکونت، دوره تحصیلی (روزانه و شبانه) تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد وضعیت آموزش بالینی رشته پرستاری نیازمند برخورداری از امکانات کافی می باشد. آموزش اثربخش به ویژه در محیط بالین مستلزم وجود پارامترهای مختلفی است که باعث تسهیل یادگیری، ایجاد انگیزه ونیز احساس علاقه به کار در محیط بالین می گردد.

---

خلاصه سابقه و هدف: هدف کلی آموزش، انتقال اطلاعات بشری از یک نسل به نسل دیگر و ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار فرد است. راهنمایی و مشاوره تحصیلی دانشجویان توسط اعضاء هیات علمی می تواند سبب پیشرفت تحصیلی و نیز بهبود کیفیت زندگی آینده آنان گردد. هدف از این پژوهش بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان دانشکده پیراپزشکی بابل از نقش اساتید مشاور می باشد. مواد و روشها: این مطالعه مقطعی در نیمسال اول سال تحصیلی ۹۱-۹۰ با حضور کلیه دانشجویان پیراپزشکی در تمامی مقاطع و رشته های تحصیلی از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ انجام شد .اطلاعات از طریق پرسشنامه ای چند گزینه ای، در ارتباط با حیطه های مختلف فعالیت اساتید مشاور جمع آوری گردید و سپس تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS.V,۱۸ انجام شد. یافته ها: در این مطالعه ۴۲۴ نفر با میانگین سنی ۷/۲±۲۱ سال شرکت نمودند. ۵۰% از ایشان از زمینه های مختلف فعالیت های اساتید مشاور آگاهی داشتند. بیشترین مراجعه دانشجویان به اساتید مشاور در رابطه با اخذ منابع علمی و آموزشی و مشکلات تحصیلی بوده که به ترتیب میزان رضایتمندی مطلوب، ۳/۴۹% و ۶/۴۷% بوده است. همچنین از بین دانشجویان، فقط ۲/۳۲% از فعالیت های اساتید، رضایت زیاد داشته و ۲/۷۰% از آنان بر ضرورت وجود استاد مشاور، تأکید داشتند. نتیجه گیری: اگرچه حدود ۳/۱ دانشجویان از فعالیتهای اساتید مشاور رضایت فراوان داشتند اما این پژوهش نشان داد که تا دستیابی به اهداف مورد نظر در ارتباط با نقش اساتید مشاور، فاصله وجود داشته و نیاز به تحقیقات بیشتر در این راستا و نیز فراهم نمودن امکانات مختلف، جهت ارائه هرچه بهتر خدمات مشاوره ای، وجود دارد.

---

خلاصه سابقه و هدف: یکی از روشهای ارزشیابی فراگیران روش ۳۶۰ درجه می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی عملکرد دانشجویان در زمینه صلاحیت حرفه ای و رفتاری ایشان با استفاده از این روش بود. مواد و روشها: پرسشنامه هایی که به این منظور طراحی شده بودند و پیشتر در مطالعه جداگانه ای روایی و پایایی آنها به اثبات رسیده بود در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. این پرسشنامه ها جهت ارزیابی دانشجویان، بین گروهها توزیع شد. داده های جمع آوری شده در نهایت با استفاده از pss-۱۵ تحلیل گردید. میانگین نمرات هر یک از گروهها محاسبه شد. برای اندازه گیری پایایی پاسخها در میان هریک از گروه‌های ارزیابی کننده، ضریب همبستگی درون کلاسی (ICC) محاسبه گردید. همچنین به منظور تعیین میزان همبستگی بین نمرات حاصل از پرسشنامه ها با یکدیگر از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. جهت رتبه بندی دانشجویان میانگین کل نمرات داده شده ازسوی هریک از گروه های ارزیابی کننده محاسبه گردید. یافته ها: محاسبه ضریب همبستگی درون کلاسی (ICC) دامنه‌ای از ۶۱/۰ تا ۸۳/۰ نشان داد که حاکی از همبستگی بسیار خوب درمیان گروه های مختلف ارزیابی کننده می باشد. کمترین میانگین نمرات حاصل از ارزیابی توسط گروه های درگیر، مربوط به پرستاران بود. ضریب همبستگی بین تمام پرسشنامه ها معنادار نبود و دامنه آن ۸۲/۰-۴۱/۰ به دست آمد. در ارزیابی میانگین نمرات مربوط به دانشجویان توسط گروه های مختلف، ارتباط معنی داری بین نمرات ارزیابی توسط گروه پرستاران با سایر گروه های ارزیابی کننده وجود نداشت. میانگین رتبه محاسبه شده برای هر دانشجو نشان داد، دانشجویی که در رتبه بندی بالاترین رتبه را کسب کرده بود، به طور کلی توسط گروههای مختلف ارزیابی کننده رتبه وی بالا و دانشجویی که در رتبه بندی پایین ترین رتبه را کسب کرده بود، رتبه او پایین ارزیابی شده بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه به نظر می رسد ابزار ۳۶۰ درجه روش مناسبی برای ارزشیابی عملکرد دانشجویان از نظر صلاحیت حرفه ای و رفتاری باشد.

---

خلاصه سابقه و هدف: پزشکی مبتنی بر شواهد، فرآیندی برای یافتن و بکار گیری بهترین شواهد موجود از مطالعات، برای مراقبت از هر یک از بیماران است. و از آنجائی که توانائی نقد مقالات کار آزمایی تصادفی شده، یکی از اساسی ترین مهارت ها در زمینه پزشکی مبتنی بر شواهد است لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش پزشکی مبتنی بر شواهد بر مهارت جستجو و نقد مقالات توسط دانشجویان انجام گردید. مواد و روشها: این مطالعه بر روی دانشجویان مامایی مقطع کارآموزی زنان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در زمستان ۹۰ انجام شد. شرکت کنندگان به روش نمونه گیری آسان، مبتنی بر هدف انتخاب شدند و در کارگاه یک روزه آشنایی با پزشکی مبتنی بر شواهد با تاکید بر چگونگی نقد مقالات شرکت نمودند. جهت بررسی مهارت نقد مقالات از پرسشنامه شش سوالی استاندارد Slawson قبل و بعد از شرکت در کارگاه استفاده گردید و از آزمون Paired t-test جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از آزمون، توانایی نقد مقالات بعد از شرکت در کارگاه افزایش یافته و اختلاف آماری معنی داری را نشان داد (۰۱/۰p<). نتیجه گیری: برگزاری کارگاه جهت ارزیابی نقادانه مقالات و بحث بر روی موارد بوجود آمده، طی دوره کارآموزی می تواند به شکل موثری منجر به ارتقا کیفیت مراقبتها در پرستاری و مامایی گشته و می توان این روش را بصورت کاربردی در کلاس و بالین توسط دانشجویان مامایی بکار برد.

---

خلاصه سابقه و هدف: ادغام سلامت دهان در مراقبت های سلامتی عمومی، توسط سازمان بهداشت جهانی مؤکداً توصیه شده است. پزشکان عمومی می توانند در ارتقاء مراقبت های سلامتی دهان مشارکت فعال داشته باشند. هدف ما نیاز سنجی در خصوص لزوم ارائه مبحث بهداشت و سلامت دهان و دندان در کوریکولوم دانشجویان پزشکی و تعیین نحوه مداخله جهت ارتقاء دانش سلامت دهان آنان بود. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی – تحلیلی مقطعی، میزان آگاهی و نگرش دانشجویان سال سوم تا ششم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل در زمینه بهداشت دهان و دندان به صورت سرشماری بررسی شد. برای مقایسه، ۵۰ نفر از دانشجویان سال سوم تا ششم دندانپزشکی این دانشگاه و ۵۰ نفر از دانشجویان سال سوم و چهارم مهندسی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل به صورت نمونه گیری ساده، وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود. پس از آنالیز داده ها، یک نظر سنجی از مسئولین دانشکده پزشکی و اعضای هیأت علمی صاحب نظر در حوزه آموزش پزشکی در خصوص لزوم و نحوه مداخله آموزشی برای دانشجویان پزشکی در ارتباط با بهداشت و سلامت دهان، انجام شد. یافته ها: ۳۱۹ نفر از دانشجویان به پرسشنامه ها پاسخ دادند که میانگین سنی آن ها ۲۸/۱±۹۴/۲۱ با محدوده سنی ۲۵-۱۹ سال بود. میانگین و انحراف معیار نمرات آگاهی دانشجویان پزشکی ۴۱/۳±۰۲/۸، دانشجویان دندانپزشکی ۴۷/۲±۳۵/۱۵ و دانشجویان مهندسی ۶۸/۲±۷۳/۵ بود. ۷/۶۱ درصد از دانشجویان پزشکی، تمایل به ارائه مبحث بهداشت دهان و دندان در دروس دانشگاهی خود داشتند. نتیجه گیری: کمبود دانش دانشجویان پزشکی در زمینه بهداشت دهان و نگرش کلی مثبت آن ها و مسئولین و اعضای هیأت علمی دانشکده پزشکی نسبت به آن، نیاز برای گنجاندن این مبحث را در کوریکولوم دانشجویان پزشکی ارائه این مبحث به عنوان بخشی از دوره کارآموزی بهداشت عمومی نشان می دهد.

---

خلاصه سابقه و هدف: سبک یادگیری از جمله عوامل مؤثر بر یادگیری است. آگاهی از ماهیت و انواع سبکهای یادگیری فراگیران به مدرسین کمک می کند تا روش آموزش خود را متناسب با سبک یادگیری دانشجویان تغییر داده تا به بازدهی آموزشی مورد نظر دست یابند. لذا این پژوهش با هدف تعیین سبکهای یادگیری دانشجویان پرستاری دانشکده پرستاری رامسر بر اساس الگوی وارک صورت گرفت. مواد و روشها: پژوهش اخیر، مطالعه ای مقطعی توصیفی تحلیلی است که با شرکت۱۳۲ دانشجوی پرستاری در دانشکده پرستاری - مامایی رامسر در سال تحصیلی ۹۲-۹۱ انجام شد. نمونه گیری به شیوه سرشماری و گرد آوری اطلاعات بصورت خودگزارش دهی با استفاده از پرسشنامه سبکهای یادگیری وارک (نسخه۷) بود. داده ها با استفاده از نرم SPSS نسخه ۱۶ و شاخصهای آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سنی واحدهای پژوهش ۹۴/۱±۷۳/۲۰ سال بود. ۹۳% از دانشجویان دارای شیوه یادگیری چند سبکی و ۷% دارای شیوه یادگیری یک سبکی بودند. سبک یادگیری ترجیحی دانشجویان سبک شنیداری با فراوانی ۳۸% و فراوانترین شیوه یادگیری چند سبکی، شیوه سه سبکی (۵۱%) بود. نتیجه گیری: با توجه به فراوانی سبکهای یادگیری چند سبکی در بین دانشجویان و ماهیت دروس پرستاری، مدرسین باید از شیوه های یادگیری فعال که زمینه یادگیری را برای فراگیران چند سبکی فراهم می کند استفاده نمایند. لذا تعیین سبکهای غالب یادگیری دانشجویان و انطباق آن با روشهای تدریس اساتید و تدوین طرح درسها بر اساس سبکهای یادگیری، گروههای آموزشی را در جهت پیشبرد و ارتقاء اهداف آموزشی یاری خواهد نمود.

---

سابقه و هدف : اهمیت توجه به نیازها و بررسی مشکلات دانشجویان استعداد در خشان از آن جهت است که می بینیم هر ساله در صد بالایی از استعدادهای در خشان به علل مختلف از کشورخارج می شوند و طبیعتاً زیانهای معنوی و مادی فراوانی از این طریق وارد می شود، لذادانشگاهها بایستی باایجادشرایط مناسب زمینه رابرای رشدوشکوفایی نخبگان کشورمهیاسازند، لذا پژوهش حاضر نیز در راستای نایل شدن به این هدف طراحی شده است. مواد و روشها: مطالعه حاضر یک مطالعه کمی توصیفی بود. روش نمونه گیری ما به صورت سرشماری بوده که جمعیت مورد مطالعه آن دانشجویان پزشکی ودندانپزشکی استعداد درخشان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بودند. روش جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه واستفاده ازپرسشنامه ای با validity بالا بوده که جهت تعیین مشخصات دموگرافیک دانشجویان و همچنین بررسی دیدگاه وانتظارات دانشجویان در ابعاد مختلف آموزشی، پژوهشی، رفاهی وفوق برنامه طراحی شده بود. در انتها نیز برخی از راهکارهای مناسب جهت رفع مشکلات را نام برده و بر حسب دیدگاه دانشجویان تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها : ۱۷,۷% از دانشجویان موافقند که آیین نامه تسهیلات دانشجویان استعداد درخشان روشن وبدون نقص است و۳۹% مخالفند. درمورد مفاد آیین نامه ۴۳.۱%مخالف و۱۱% موافق اجرای آن توسط دانشگاه هستند، یعنی اکثریت براین نظرند که مفاد آیین نامه اجرا نمی شود. ۵۴.۱%معتقدند که اطلاعات کارشناسان آموزش واساتید راهنما نسبت به آیین نامه کافی نمی باشد . ۵۷.۲% براین باورند که تعویض بعضی از بند های آیین نامه لازم است و بررسی میزان مشکلات در ورودی سالهای مختلف نشان دادکه تفاوت زیادی بین میانگین مشکلات آموزشی،پژوهشی ورفاهی ورودیهای سال ۸۹ با سالهای قبل از آن وجود دارد. نتیجه گیری : مشکلات آموزشی دانشجویان پزشکی ودندان پزشکی بیشتر ازمشکلات رفاهی و پژوهشی می باشد ونیز انتظارات وضعیت مطلوب رفاهی این دو گروه بیشتر از انتظارات آموزشی می باشد. پیشنهاد می گردد با اصلاح شیوه های اداری مدیریتی و برنامه ریزی متناسب از شدت مشکلات کاسته شود.

---

سابقه و هدف: جایگزینی مولتی مدیا در آموزش بیوشیمی عملی به جای روش سنتی با تکیه بر سخنرانی ممکن است مفید باشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر بکار گیری بهینه از مولتی مدیا با تهیه طرح درس ، تدوین سرفصل عملی ، بهره گیری از نرم افزار آموزش عملی ، استفاده از پاور پوینت و کامپیوتر در آموزش بیو شیمی عملی است . مواد وروشها: این مطالعه توصیفی بر روی ۱۹۰ نفراز دانشجویان درسال های ۱۳۹۰ - ۱۳۸۹ انجام شد . برای جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مرتبط با این روش تهیه گردید و بین دانشجویان پزشکی ، دندانپزشکی و پیرا پزشکی توزیع شد .دانشجویان در همه قسمت های تحقیق از جمله تهیه مواد ، بدست آوردن دادها و بحث برروی آن مشارکت داشتند ودر آخر هر نیمسال تحصیلی ، پس از۴ ماه فعالیت دانشجویان ارزیابی شد . اطلاعت بدست آمده با SPSS نسخه ۱۶ تجزیه وتحلیل شد. یافته ها : تعداد ۱۸۶ پرسشنامه توسط دانشجویان تکمیل شده است (۸۹/۹۷% ) . ۵/۴۵% دانشجویان مفید بودن استفاده از مولتی مدیا را ذکر کرده اند. ۳/۵۲% دانشجویان استفاده ازاین روش را در درک رابطه عملی و تئوری بیوشیمی مفید دانستند. دانشجویان رشته های مختلف، از آموزش درس بیوشیمی با استفاده از مولتی مدیا رضایت مندی بالایی را نشان دادند. نتیجه گیری: دانشجویان بیان کرده اند که استفاده از مولتی مدیا انگیزه آنان را در آموزش عملی بیوشیمی افزایش می دهد. آنها بیان داشته اند که بکار گیری آن، نیاز آنان را در زمینه عملی بیوشیمی بر طرف می کند. بررسی کمی وکیفی نشان می دهد که استفاده از این روش در کنار روش سخنرانی و سنتی در کلاس عملی تاثیر گذاری بیشتری دارد.

---

سابقه و هدف: یادگیری مطلوب درس انگل شناسی و قارچ شناسی همواره از معضلات پیش روی دانشجویان پزشکی بوده است. توجه به دیدگاه های دانشجویان به عنوان گروه هدف آموزشی می تواند در حل این مشکل راهگشا باشد. هدف این مطالعه، بررسی دیدگاه دانشجویان پزشکی در مورد روش های ارتقاء آموزش درس انگل شناسی و قارچ شناسی است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در پاییز ۱۳۸۹با یک پرسشنامه خودایفا شامل اطلاعات دموگرافیک و سئوالاتی در حیطه های برنامه ریزی تدریس، روش تدریس، زمان تدریس، ارزشیابی انجام شد.جامعه پژوهش دانشجویان پزشکی ورودی سال های۸۵، ۸۶ و ۸۷ بوده که درس مذکور را گذرانده، به روش آسان ودر دسترس انتخاب شدند. روایی پرسشنامه توسط کارشناسان و پایایی آن با آلفا کرونباخ ۷/۰ تائید شده بود. آنالیز داده ها بوسیله آزمون کای اسکوئر انجام شد. یافته ها: در مجموع ۹۱نفر به پرسشنامه پاسخ دادند(درصد بازگشت پاسخ= ۷۶%) که از این تعداد ۵۷ نفر (۶/۶۲ درصد) دختر و ۳۴ نفر (۴/۳۷ درصد)پسر؛ و میانگین سن شرکت کنندگان ۳۸/۱±۶۶/۲۱ سال بود.به نظر آن ها،ارائه فیلم های آموزشی بیشترین اثر را در یادگیری داشته؛ بهبود کیفیت همه جانبه کلاس ها و تفکیک این درس به واحدهای جزئی تر به ترتیب در کوتاه مدت و دراز مدت باعث ارتقای آموزش می شود. ارتباط معنی داری در دیدگاه های دانشجویان در مورد سوالات از جهت جنس و مقطع تحصیلی مشاهده نشد. نتیجه گیری: ضمن تجدید نظر در نحوه ارائه این درس، استفاده از امکانات کمک آموزشی نظیر فیلم های آموزشی و فن آوری های جدید و بهره برداری از اینترنت پیشنهاد می شود.

---

سابقه و هدف: برای یک آموزش بالینی اثر بخش، نیاز مبرم به مطالعه، برنامه ریزی و بازاندیشی وجود دارد. به منظور بررسی وضعیت موجود نظام آموزشی برآن شدیم تا با ارزیابی نظرات دانشجویان رشته دندانپزشکی نسبت به ارزش کاربردی موضوعات تدریس شده در بخش بیماری های دهان، فک و صورت، گامی در این راستا برداریم. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و مقطعی، از پرسشنامه پژوهشگر ساخته روا و پایا استفاده شد که دارای ۲ بخش اصلی بود، بخش اول شامل اطلاعات دموگرافیک و بخش دوم شامل پرسشهایی مربوط به ارزش کاربردی دروس نظری بخش تشخیص بیماری های دهان بوده است. دانشجویان ارزش کاربردی دروس نظری را به صورت درجه های کم، متوسط و زیاد تعیین نمودند. این پرسشنامه در دسترس دانشجویان سال چهارم، پنجم و ششم دانشکده دندانپزشکی به تعداد ۱۰۱ نفر قرار گرفت. یافته ها: دانشجویانی که پرسشنامه ها را که بطور کامل پر کرده بودند، به تعداد ۹۰ نفر وارد پژوهش شد. تفاوت معنی داری در ارزش کاربردی موضوعات تدریس شده در درس تشخیص نظری دانشجویان دندانپزشکی، بین مردان و زنان (۵۹۶/۰p=) و نیز بین نحوه ورود دانشجویان به دانشکده دندانپزشکی (سراسری، بهداشتکار، تکمیلی) وجود نداشت (۴۱۳/۰p=). ارتباط معنی داری بین ارزش کاربردی موضوعات تدریس شده در درس تشخیص نظری دانشجویان دندانپزشکی و سال تحصیلی (چهارم، پنجم، ششم) آن ها وجود داشت(۰۵/۰(p<. نتیجه گیری: دانشجویان حجم دروس تئوری را که جهت تامین نیازهای کلینیکی بخش لازم می باشد نسبتا مناسب می دانستند. دانشجویان سال چهارمی ارزش کاربردی موضوعات تدریس شده را بسیار کمتر از سال ششمی ها و سال پنجمی ها می دانستند. دانشجویان سال پنجم و ششم ارتباط دروس تئوری تشخیص را با آنچه در بخش عملی مورد نیاز است خوب ارزیابی کردند که نشان دهنده پیوستگی مناسب و وابستگی دو طرفه متقابل مطالب تئوری و عملی می باشد.

---

سابقه و هدف: مهارت تفکر انتقادی از اهداف مهم آموزش پرستاری بوده و ارتقائ آن از نتایج مورد انتظار تحصیلات دانشگاهی می باشد. نظر به اهمیت این امر در بهبود کیفیت مراقبت های پرستاری، پژوهش حاضر باهدف ارزیابی مهارت تفکر انتقادی در دانشجویان پرستاری طراحی گردید. مواد و روش ها: پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی می باشد که نمونه های آن راکلیه دانشجویان پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی آمل تشکیل داده اند. انتخاب نمونه ها به روش سر شماری از کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در نیمسال اول ۹۲-۹۱ بود ه است . ابزار مورد استفاده آزمون مهارت های تفکر انتقادی واتسون گلیزر فرم(الف) بوده است که حاوی ۸۰ سوال در پنج بخش استنباط، تشخیص پیش فرض ها استنتاج ، تعبیر و تفسیر و ارزشیابی دلایل می باشد . اطلاعات پس از جمع آوری توسط نرم افزار۱۶ SPSS و آزمونهای ضریب همبستگی پیرسن و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سطح معنی دار کمتر از ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین نمرات تفکر انتقادی کلیه دانشجویان در این تحقیق ۵,۶۰±۴۴.۳۸ بوده که درحد ضعیف بوده است . از حیطه های مورد بررسی ، بیشترین توانایی دانشجویان در حیطه ارزشیابی دلایل (۲.۴۶ ± ۱۰.۸۲ )و ضعیف ترین آن در حیطه استنباط (۲.۱ ±۵.۹۷)بوده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه مبین پایین بودن نمره تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری می باشد با توجه به اهمیت این مهارت در فعالیتهای پرستاری بر کاربرد استراتژی های آموزشی ویژه جهت ارتقاء آن تاکید می گردد.

---

سابقه و هدف: دانشجویان که به عنوان آینده‌سازان جامعه در آینده نزدیک پا به عرصه کار و تلاش می‌گذارند، می‌توانند نظرات ارزشمندی درباره بر نامه‌های آموزشی و تاثیر آن بر فرایند یادگیری ارائه دهند که برای مراکز آموزشی حائز اهمیت فراوان خواهد بود. این مطالعه با هدف تعیین دیدگاه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه مقطع کارورزی، در مورد کاربرد بالینی دروس علوم پایه در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال۱۳۹۰-۱۳۸۹ انجام گرفت. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی ۱۰۸ نفر دانشجوی پزشکی مقطع بالینی به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده‌ها توسط پرسشنامه جمع‌آوری و دروس علوم پایه در سه گروه با کاربرد کم، متوسط و زیاد تقسیم بندی شدند. اطلاعات استخراج شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون مجذور کای تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: از ۱۰۸ نفر دانشجوی بالینی مورد مطالعه، (۴/۵۷% )۶۲ نفر در رده سنی ۴۰ – ۲۶ سال و ( ۶/۴۲%) ۴۶ نفر در رده سنی ۲۵-۲۳ قرار داشتند. از نظر جنسیت ۴۸ نفر (۴/۴۴%) نفر مونث و ۶۰ نفر (۶/۵۵%) مذکر بودند. درس پاتولوژی با کاربرد زیاد، دروس آناتومی تنه و اندام، سر و گردن، نوروآناتومی و فیزیولوژی، زبان تخصصی، ایمونولوژی، انگل شناسی، امتیاز کاربرد متوسط را در مقطع بالینی و دروس بهداشت، حشره شناسی، فیزیک پزشکی، جنین شناسی، قارچ شناسی، اپیدمیولوژی، ژنتیک، باکتریولوژی، روانشناسی، بافت شناسی، ویروس شناسی، بیوشیمی و تغذیه امتیاز کاربرد کم را کسب نمودند. نتیجه‌گیری: یافته‌ها حاکی از آن است که یک جدایی نسبی و عدم هماهنگی بین دروس علوم پایه و مقطع بالینی وجود دارد که با توجه به نیازهای آینده پزشکان می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های آینده موجب تغییراتی در برنامه‌ریزی آموزشی گردد.

---

سابقه و هدف: توجه به عوامل موثر در تدریس اثربخش می‌تواند منجر به ارتقاء کیفیت آموزش، فرآیند یاددهی-یادگیری و ایجاد انگیزه یادگیری در دانشجویان گردد. لذا پژوهشی با هدف تعیین شاخص‌های تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز طراحی و اجرا گردید. مواد و روشها: در این پژوهش توصیفی – مقایسه‌ای، ۷۵ نفر از دانشجویان پزشکی و ۷۵ نفر از دانشجویان پیراپزشکی دانشگاه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی مورد تأیید قرار گرفت. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS ۱۶ و به کمک آزمون‌های آماری (تعیین درصد و آزمون کای دو) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که اولویت حیطه‌های تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان به ترتیب؛ حیطه دانش‌پژوهی (۵۴%)، روش تدریس (۴۷%)، قدرت ارتباط (۳۴%) و خصوصیات فردی (۲۸%) بود. بین معدل و سن دانشجویان علوم پزشکی با دیدگاه آنان در مورد شاخص‌های تدریس ارتباط معنی‌داری(P= ۰,۰۲۵) وجود داشت ولی ارتباط معنی‌داری بین جنس دانشجویان پزشکی با دیدگاه آنان در مورد شاخص تدریس مشاهده نگردید. نتیجه گیری: با توجه به نظرات دانشجویان پیشنهاد می‌شود در ارزشیابی اساتید نه تنها بر حیطه دانش‌پژوهی بلکه به حیطه‌های دیگر مثل روش تدریس، قدرت ارتباط و خصوصیات فردی توجه شود تا حصول هدف نهایی ارزشیابی که ارتقای کیفیت آموزش است، تسهیل گردد.

---

سابقه و هدف: در ارزشیابی تدریس مدرسین دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، نظرات دانشجویان یکی از مهم ترین منابع برای طراحی و استقرار مداخلات آموزشی لازم می باشد. با توجه به محدودیت اطلاعات مربوط به ارزشیابی مدرسین دوره کارورزی روانپزشکی، مطالعه حاضر به منظور ارزیابی نظرات کارورزان پزشکی در خصوص وضعیت آموزشی اعضای هیات علمی این گروه انجام شده است. مواد و روشها: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است. به تمامی دانشجویان پزشکی دوره کارورزی که در طول سال ۱۳۹۱ وارد بخش روانپزشکی شدند، پرسشنامه هایی داده می شد تا در خصوص وضعیت آموزشی گروه، نظرات خود را قید نمایند. در این پرسشنامه ۲۵ سوال در قالب ۵ حیطه ارزشیابی اعضای هیات علمی مد نظر قرار گرفته است و بر مبنای امتیازات مذکور، نتایج استخراج شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از برنامه نرم افزاری Stata نسخه ۸ و آزمون‌های آماری Chi۲ و Spearman استفاده شده است. یافته ها: از مجموع امتیازات میانگین امتیاز ارزشیابی اعضای گروه روانپزشکی در حیطه حضور فعال عضو هیات علمی ۲/۷۸±۹۰/۳۸، در حیطه شیوه تدریس ۲/۳۰±۹۴/۱۵، در حیطه سطح دانش ۱/۷۱±۹۴/۷۵، در حیطه نظارت بر عملکرد دانشجویان ۲/۹۶±۹۳/۴۲ و در حیطه اخلاق و رفتار عضو هیات علمی۱/۸۱±۹۵/۱۳ بوده است. نتیجه گیری: دیدگاه دانشجویان کارورزی دانشگاه علوم پزشکی بابل از آموزش گروه روانپزشکی مطلوب بوده است.

---

سابقه و هدف: انجام امور ثبت نام و انتخاب واحد به صورت الکترونیکی جهت تسهیل امور مربوطه می باشد. از آنجایی که دانشجویان از ارکان اصلی کار با سیستم اینترنتی برای امور اداری آموزش می باشند، رضایتمندی آنان از این امر، اهمیت بسیاری در جهت پی بردن به نقاط قوت و ضعف و ارتقاء آن دارد. به همین دلیل این مطالعه جهت بررسی نظرات دانشجویان دانشکده پیراپزشکی بابل در کار با سیستم انتخاب واحد اینترنتی، تحقق پذیرفت. مواد و روشها: این مطالعه مقطعی بر روی ۳۹۰ دانشجوی پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل در نیمسال دوم تحصیلی ۹۱-۹۰ انجام شد. میزان رضایتمندی از طریق پرسشنامه که شامل اطلاعات دموگرافیک و سوالات مربوط به این سیستم بود، سنجیده و با SPSS ۱۸ آنالیز گردید. یافته ها: از ۳۹۰ نفر دانشجوی شرکت کننده، ۳۲/۶% مذکر و ۶۷/۴% مونث بوده اند. میانگین سنی افراد شرکت کننده ۲۰/۷ با انحراف معیار ۲/۹ بوده است. ۸۱/۵% از دانشجویان رضایت نسبتا مطلوب و مطلوب از ثبت نام اینترنتی داشته اند. بیشترین مشکل عنوان شده عدم هماهنگی بین واحد ارائه شده و برنامه درسی بوده است. همچنین خواهان ارتقاء سیستم، امکانات بیشتر، ارائه برنامه و درج ساعات کلاسها در سیستم بوده اند. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر آن است که دانشجویان از سیستم ثبت نام اینترنتی رضایت داشته و خواهان رفع مشکلات مربوطه و ارتقاء سیستم می باشند. بنابراین خواهان توجه بیشتر مسئولین به این سیستم جهت کاهش مراجعه به دانشکده می باشند.

---

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت استفاده از فرم نظرسنجی مناسبی که بتواند به کلیه جنبه های ارزشیابی استاد تاکید داشته و منجر به اخذ نظرات همه جانبه دانشجویان گردد، این مطالعه با هدف سنجش روایی و پایایی فرمهای ارزشیابی استاد توسط دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران در دروس تئوری و عملی طراحی گردیده است. مواد و روشها: پژوهش حاضر بصورت مقطعی درسال تحصیلی۹۳-۹۲جهت اعتبارسنجی فرم های ارزشیابی انجام گردید. به منظور سنجش روایی صوری از نظرات۷ نفر از اساتید متخصص و جهت سنجش روایی محتوی با استفاده از نظرات ۴۰ نفر از اعضای منتخب هیات علمی با استفاده از روش لاوشاو، ضریب نسبت روایی و شاخص روایی محتوایی محاسبه گردید. جهت سنجش پاپایی کلی پرسشنامه از روش دو نیمه کردن بر روی ۱۲۵ نفر از دانشجویان منتخب استفاده شد و برای تعیین همسانی درونی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای محاسبه ضریب پایایی فرمهای مذکور از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: یافته های حاضر حکایت از وجود روایی صوری و محتوای مناسب تک تک سوالات هر دو فرم نظرسنجی دروس تئوری و عملی داشت (CVR>۰,۲۹). به علاوه شاخص روایی محتوایی در کلیه ابعاد پرسشنامه دروس تئوری از حداقل قابل قبولی برخوردار بود (CVI>۰.۷۹) هرچند دو بعد کیفیت آموزش مهارتهای عملی و آموزش موازین حرفه ای و اخلاقی، شاخص روایی قابل قبول نداشتد. ضمنا هر دو فرم مذکور از پایایی قابل قبول برخوردار بودند. نتیجه گیری: باتوجه به یافته های حاضر ضمن تایید اعتبار فرم نظرسنجی برای دروس تئوری پیشنهاد می شود در مورد فرم نظرسنجی دروس عملی هر یک از گروههای آموزشی و دانشکده ها بر حسب نوع و محتوای آموزش عملی و حرفه ای خود به طراحی و اعتبارسنجی فرم نظرسنجی دروس عملی بپردازند.

---

سابقه و هدف: خوابگاههای دانشجویی محیط های جمعی هستند که در صورت داشتن شرایط مناسب می توانند جو مطلوبی برای بهبود فرایند یادگیری ایجاد کنند. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت محیطی موجود خوابگاه از نظر دانشجویان و میزان اهمیت آن بر وضعیت جسمانی، روانی و تحصیلی آنان طراحی و اجرا گردیده است. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از پرسشنامه طراحی شده بر اساس استانداردهای محیطی وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی در خوابگاه دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طراحی و اجرا گردیده است. اعتبار و پایایی پرسشنامه در ابتدا ارزیابی گردید. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده انجام گرفت. در پایان با استفاده از نرم افزار ۱۶ spss آمار توصیفی وآنالیز واریانس تجزیه و تحلیل اطلاعات انجام گرفت. یافته ها: میانگین سنی دانشجویان ۶/۳±۲۵/۳۴ بوده است. از نظر اهمیت مورد توجه برای دانشجویان امنیت خوابگاه با میانگین ۴/۶۲، تعداد افراد موجود در یک اتاق با میانگین ۴/۵۸ از ۵ و نظافت عمومی با میانگین ۴/۵۶ به عنوان مهمترین مسائل محیط فیزیکی ذکر گردیده اند. شصت درصد دانشجویان معتقد بودند محیط خوابگاه باعث افزایش بهداشت روانی در آنها می شود همچنین ۶۵/۱ درصد آنان معتقد بودند شرایط خوابگاه در افزایش موفقیت تحصیلی آنان موثر است. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر عوامل محیطی بر سلامت جسمانی، روانی و وضعیت تحصیلی دانشجویان توجه به اصلاح عواملی که می توانند این محیط را محیطی امن برای تحصیل و بهبود شیوه های زندگی دانشجو تبدیل نمایند امری ضروری است.

---